LEROS (İLERYOZ) ADASI
Leros, sessiz bir tatil için çok uygun bir ortamı olan ideal bir adadır. Davetkar koyları ve güzel kumlu plajlarıyla daima yeşil olan Leros adası huzur verici manzarasıyla ziyaretçilerini rahatlatır. Çok turistik olmayan esas Lakki limanı Yunanistan’daki Art Deco mimarisinin en iyi örneklerinden biridir. Burası 1923’te Mussolini’nin mimarları tarafından tasarlanmıştır ve diktatörün isteklerine aykırı olmasına rağmen, şehir merkezi daha sonra Platanos köyünün yukarısına taşınmıştır. Adanın geri kalanı muhteşem plajları ve büyük koylarıyla yeşildir. Leros Adası, Türkiye kıyılarına ve diğer Oniki adaya deniz yolculuğu yapacaklar için ideal bir merkezdir.
LEROS ADASI HAKKINDA BİLGİ
Batnaz ve Kilimli arasında bulunan Leros, birçok güzel koyu olan bir adadır. Ancak bunlardan sadece bir tanesi buranın ana limanı olarak kullanılmaktadır, bu da Oniki ada içerisinde en büyük ve en güvenli olan Lakki’dir. Yüksek dağları olmasa da bol bir yeşilliğe, özellikle de çam ağaçlarına sahip olan bu adanın 53 km kare yüzölçümü ve 71 km sahili vardır. 8.000’den fazla olan nüfusun çoğu Lakki’de ve birbirine bağlantılı olan diğer üç yerleşim yerinde yoğunlaşmıştır, bunlar: şehir merkezi olan Platanos, adanın ikinci limanı olan Aghia Marina ve Panteli’dir. Etkileyici kalenin altında amfiteatr biçiminde inşa edilmiş olan ve geleneksel evleri, güzel dar yolları, küçük yolları, ortasında bir çınar ağacı ve bir tarafında da Belediye Binası olan küçük bir meydanı olan Platanos adanın şehir merkezidir. Arkeolojik bulgular Belediye Binasında tutulmaktadır ve kalenin eteklerindeki köyün yukarısında Aghia Paraskevi’nin Eski kilisesi vardır. Bu kale kesinlikle ziyaret edilmelidir. Buradan dantel gibi işlenmiş sahil şeridini, güzel kumlu plajları ve mavi denizi hayranlıkla izleyebilirsiniz. Platanos meydanından yokuş aşağı giden sokak yaklaşık 500 metre sonra sizi adanın ikinci limanı olan güzel Aghia Marina’na götürür. Burada antik şehrin birkaç kalıntısını görebilirsiniz. Bu iki yerleşim yeri birbiriyle bağlantılıdır. Platanos’un güneyinde ise üçüncü bir yerleşim yeri olan, kendisiyle aynı adı taşıyan bir koyu ve kumlu bir plajı olan Panteli vardır. Doğal arazi konturlarını takip ederek bu üç yerleşim yeri arasında zaman zaman evler inşa edildiği için buralar şu anda birbirlerine bağlantılıdır. Adanın ana limanı olan Lakki kendisine bağlı ve güvenli bir koyda yer almaktadır. Burası büyük binalar, geniş sokaklar ve bol yeşilliğiyle, Leros adasını ziyaret ederken karşılaşacağınız diğer köylerden tamamen farklı bir görünüş sunmaktadır. Büyük kumlu plajları ve berrak suları olan Alinda güzel bir sahil yerleşim yeridir. Burası Alinda koyunun (veya Aghia Marina) arkasına kadar Platanos’un 3 km kuzey batısındadır. Aghia Marina koyunun batısında ve yakınında (burada bir kıstak oluşturulmaktadır), Kokkalis ve Drymonas adında muhteşem iki kumlu plajı olan Gourna koyu bulunmaktadır. Muhteşem manzaralı Aghios Isidoros da bu bölgededir. Lero’nun kuzey ucunda ise Partheni ve aynı adı taşıyan koyla birlikte girişteki Archangelos adacığı vardır. Burası Platanos’tan 9 km uzaklıktadır ve bugünkü adını almış olduğu Parthenos (Virgin) Artemis tapınağının da orada inşa edildiği söylenmektedir. Ayrıca, havalimanı Partheni’ye yakındır. Adanın güney ucunda bulunan Xerokambos ise eski bir sahil kasabasıdır ve Platanos’tan 8 km uzaklıktadır. Kendisiyle aynı adı taşıyan dar bir koyun arkasında bulunmaktadır ve pırıl pırıl temiz suyu bulunan güzel bir plajı vardır.
LEROS ADASI TARİHİ
Leros adası tarih öncesi dönemlerden beri bir yerleşim yeridir. İlk yerleşimcileri büyük ihtimalle Pelasglar, Lelegler ve Karyalılar’dır. Daha sonra Dorlar gelmiştir ve bunlar da İyonyalılar tarafından adadan çıkarılmıştır. Bu tarihten sonra Leros adası İyonyalı şehirlere, özellikle de Miletus’a bağlanmıştır. Yunanistan'daki yenilgilerinden sonra geri çekilen Persler de İyonyalılardan sonra burayı işgal etmişlerdir. 1316'da ise St. John'un Şövalyeleri adanın egemenliğini ele geçirmiştir. 1455 ila 1527 arasında ise adayı ele geçirmeye yönelik korsan saldırıları tekrarlanmıştır. 1522 yılında Türkler burayı fethetmişler ve 1821 yılında Yunan Bağımsızlık Savaşı başlayıp burası bağımsız Yunan devletinin bir parçası oluncaya kadar burası Türkler'in egemenliği altında kalmıştır. 1912 yılında ise diğer Oniki ada gibi Leros adası da İtalyanlar tarafından işgal edilmiştir. 1943 yılında İtalyan işgali sona ermiş ve Almanlar kontrolü ele geçirmiştir. İtalyan işgali sırasında önemli tahkimat çalışmaları yapılmış ve askeri tesisler inşa edilmiştir. Savaşlar arasındaki dönemin Avrupa'sı için benzersiz, kendine has mimarisiyle Lakki'de yeni bir şehir kurulmuştur. Leros adası son olarak 1948'de Yunanistan'a bağlanmıştır. Skala limana tüm bölgedeki en güvenli ve ana limandır. Korsanlar gelecek saldırılara karşı koymak için büyük depolar, kaleler ve zengin köşkler inşa edilmiştir. 1659 yılında Venedikliler adayı yıkmışlardır, 1669 yılında ise ada Türk egemenliği altına girmiştir. Son olarak Batnaz adası ise 1948 yılında özgürlüğüne kavuşmuştur ve Yunanistan'ın geri kalanı ile birleşmiştir.
LEROS ADASI GEZİ
Panaghia Kyra Manastırı (Meryem Ana)
Bir kaya adacığı üzerine inşa edilmiş olan Alinda'daki Aghios Isidoros Şapeli
4. yüzyıldan kalma Panaghia tis Gourlomatas Kilisesi
Alinda'daki Aghios Sofronios ve Aghioi Saranda Manastırları
Lakki koyu girişindeki Aghios Spiridonas, Aghios Zacharias, Aghios Ioannis tou Theologou ve Aghios Georgios Kiliseleri
Aghia Marina limanı girişindeki bir Roma kalesi "Bourtzi". Kazılar
M.Ö. 7. yüzyıldan kalma bir mezar ortaya çıkarmıştır.
M.Ö. 4. yüzyıldan kalma antik akropol duvar bölümleri "Palaiokastro".